خانه همیشه محیطی امن برای افر اد خانواده بوده ولی این روزها آمارها، حکایت از بالا رفتن خشونتهای خانوادگی و بگومگوهاست و حتی شنیده می شود پس از پایان کوران کرونا در چین آمار طلاق و جدایی بالا رفته علت را در چه می بینید و برای پیشگیری چه راه حلهایی پیشنهاد می دهید ؟
از نظر من بحرانها باعث بروز اختلافات زناشویی یا مشکلات خانوادگی نمی شود بلکه حتی می تواند باعث نزدیکتر شدن انسانها به همدیگر بشود چنانچه می بینیم این روزها دید انسانی و نگرش کمک به یکدیگر در جامعه بیشتر دیده می شود به دلیل این است که انسانها در شرایط سخت نیاز به حمایت از طرف یکدیگر را بیشتر حس می کنند. در این بین اگر خانواده یا زن و شوهری مشکلات زمینه ای داشته باشند و سیستم دفاع روانی شان و یا سیستم حمایت خانوادگی شان که اصطلاحا می گوییم سیستم دلبستگی شان امن و سالم نباشد در شرایط بحران احتمال فروپاشی آنها بیشتر است. مانند ساختمان ترک خورده ای که در زلزله فرو می پاشد.
در شرایط معمولی بیرون رفتن از منزل ارتباط با دیگران کار و تفریح باعث کمرنگتر شدن مشکلات مزمن می شود ولی وقتی خانواده ای دچار اختلالات مزمن است بحرانها و ماندن طولانی در فضای بسته و ترس از بیماری از جمله کرونا آن را آشکار می کند. اگر هیچ راهکاری کمک نکرد تماس بایک متخصص حرفه ای می تواند به خانواده برای عبور از بحران کمک کند.۲- با توجه به این که افراد خانواده برای گذر از دوران ویروس کرونا ، مجبور به گذران روز در کنار یکدیگر هستند چه راهکارهایی را برای ایجاد روابطی صمیمانه تر و گرمتر و نزدیکی بیشتر پیشنهاد می دهید؟معمولا خانواده هایی که در آنها مرزهای روانی و عاطفی و ارتباطی سالمی وجود داشته باشد در خانه ماندن کمتر به آنها آسیب می رساند. اگر خانواده بتواند این مرزها که حکم احترام به حریم یکدیگر هست را با مذاکره و گفتگو ترسیم کند می تواند به صلح درونی خانواده کمک کند.
همچنین اگر خانواده مفهوم ؛مایی(unsness)؛ را به رسمیت بشناسد آنگاه اعضای خانواده مشکل فرد را مشکل خود می دانند و در این شرایط سخت از یکدیگر حمایت می کنندشاید بتوان گفت بحران کرونا را می تواند به فرصتی برای حل بسیاری از مشکلات خانواده تبدیل شود. شاید کمی دور از ذهن به نظر برسد ولی بعضی از مراجعین من به من بازخورد داده اند که همراه با همسر خود مشغول مطاله کتابهایی هستند که همیشه دلشان می خواسته بخوانند. آشپزی با هم ،انجام کارهای منزل با هم، کارهای هنری ، گوش دادن به موسیقی،باغبانی، دیدن فیلم، بازی های داخل منزل، نقاشی کردن کارهای دستی و بعضی کارهای دیگر. یکی از مراجعینم می گفت در ایام کرونا فرصت کرده اند با هم زیر زمین منزل را باز سازی کنند و خیلی کارهای دیگر.۳-برای افرادی که خانواده تک نفره دارند چه برنامه هایی را می توانند و باید در پیش بگیرند که در این وضعیت تنهایی ،بیش از پیش ، گرفتار آسیب هایی مثل اضطراب ، افسردگی ، تشویش و …نشوند ؟ مهمترین مساله در شرایط حاضر پذیرش واقعیت است و این که ما قدرت تغییر یا کنترل چه چیزی را داریم. مسلما اختیار تغییر محیط مثل بیماری، قرنطینه، محدودیت های موجود، دست ما نیست ولی کارهایی مثل حفظ سلامتی خود. بالا بردن سطح اگاهی، حفظ ارتباطات مجازی، بالابردن یک سری مهارتها، ورزش، مدیتیشن . همگی دست ما هستلازم است این دسته افراد برنامه روزانه داشته باشند. به موقع بخوابند به موقع بیدار شوند بخصوص نظم قبلی خود را حفظ کنند. اهدافی را برای خود طراحی کنندبرای اهداف خود برنامه ریزی کنند و با خود قرار بگذارند که بعد از طی این دوره حد اقل به بخشی از اهداف خود برسند۴- آیا این تنهایی احتمال بالا بردن آمار مرگهای زودرس را می تواند در پی داشته باشد ؟ و پیشنهادی دارید ؟ همه اینها بستگی به قدرت تطیق پذیری انسانها دارد انسانهای دارای تاب آوری بالا ر انعطاف پذیر در شرایط سخت و تنهایی هم می توانند پویایی خود را حفظ کنندو افرادی که زمینه افسردگی دارند ممکن است در این شرایط بیشتر صدمه بخوردند چون وصل به انسانها طبق تحقیقات به طول عمر انسانها کمک می کند. همانطور که ذکر شد پذیرش واقعیت و استفاده از منابع موجود برای سرزنده نگهداشتن خود خیلی مفید است ضمن این که قرار نیست این شرایط همیشگی باشد لذا امید، شکر گذاری برای داشته هاو معنویت هم خیلی می تواند به حفظ روحیه افراد کمک کند.۵- حتما شما هم یا شاهد هجوم و حمله مردم برای خریدهای غیرمعمول و بیش از حد بوده اید و یا شنیده اید ،از دیدگاه روانشناسی چه دلایلی می تواند پشت پرده این تهاجمهاو خریدهای افسارگسیخته باشد ؟ انسانها طبیعتا وقتی در شرایط بقا قرار می کیرند سیستم تهدید مغزشان فعال می شود و برای حفظ بقا دست به حمله و انبار کردن کالا می زنندو منتهی در این بین افرادی که دچار وسواس، اضطراب و احساس نا امنی هستند این واکنش ها را بیشتر نشان می دهند. نکته مهمی که پدیده کرونا در پی خود دارد میزان شدید پیوند انسانها نسبت به هم را نشان می دهد. اگر من یک انبار الکل داشته باشم و همسایه من به دلیل نداشتن الکل بیمار شود حیات من هم به خطر می افتد. این امری انکار ناپذیر است. کرونا به ما آموخت که دست از خود خواهی برداریم اکنون بقای ما وابسته به کسانی است که هرگز ممکن بود به انها فکر نکنیم. ۶- از دنیای بدبینی خارج شویم و به این فکر کنیم که زندگی با کرونا می تواند اثرات مثبت و دور از انتظاری نیز به دنبال داشته باشد ، ره آورد خوب کرونا برای ما و جهان ما چه می تواند باشد ؟ به نظر می رسیدانسانها به سرعت در حال مسابقه دادن و پیشی گرفتن از هم بودند به گونه ای که اصلا متوجه نبودند دارند زندگی می کنند و یا زندگی، مردم، محیط و طبیعت چه گوهر کرانبهایی هستند. گرونا به ما آموخت که سرعت خود را کم کنیم به پشت سر خو نگاه کنیم که تا کنون چه کرده ایم و قرار است به کجا برویم. درسی به ما آموخت که به هیچ وسیله دیگری نمی شد آموخت و آن این که قدر همه چیزهایی که داریم بیشتر بدانیم و درک کنیم که بسیاری از چیزهایی که رایگان به ما ارزانی شده است چقدر با ارزش و گرانبها است و به راحتی می تواند از کف برود. ۷- پیام شما برای حفظ سلامت و بهداشت روان خانواده در ایام خانه نشینی چیست؟با خودتان و بایکدیگر مهربانتر باشید، زندگی بسیار کوتاه و با ارزش است. حیف ایامی که در کنار هم هستید که به جنگ و خشم و نفرت به سر آید. قدر خودتان و همدیگر را بیشتر بدانیدو از هم تشکر کنید و با هم گفتگو کنید. تفاوتها را بپذیزرید و قدرت صبر و گذشت را در خو بالا ببرید. بپذیرید که در رابطه زناشویی برد و باخت وجود ندارد بلکه یا برد- برد است یا باخت- باخت. اجازه بدهیم گاهی همسرمان هم برنده باشد تا ما هم برنده شویم. در این شرایط سخت مرحمی بر روی ترسها و نگرانی های هم باشیم نه نمک روی زخم.
کار همانند آب برای ادامه حیات از واجبات است با توجه به اثرات ویروس کووید ۱۹، قشر گسترده ای از افراد کارشان را از دست داده اند ، چه توصیه ها و پیشنهادهایی را برای مقابله با استرس و چالش پیش آمده برای خانواده ها را دارید ؟
مساله بیکاری مساله جدی هست که خانواده ها را تهدید می کند بخصوص مردها را از لحاظ روانی بیشتر آسیب می زند چون کار کردن برای آقایان مساوی با هویت آنهاست ضمن این که با از دست رفتن کار سطح رفاه خانواده پایین می آید و خانواده ها مشکل تغییر استاندارهای زندگی رو به رو می شوند. بخصوص خانواده تای داریا فرند با چالش های بیشتری رو به رو هستند.در این شرایط لازم است که خانواده ها ضمن پذیرش واقعیت صحبت با فرزندان (البته نه این که آنها را بترسانند و یا بیش از اندازه آنها را درگیر کنند) خود را با شرایط سازگار کنند قدر سلامتی خود و اعضای خانواده را بدانند و رو ی منابع درونی خود حساب کنند قتاعت پیشه بگیرند سبک زندگی خود را تغییر دهند و با حمایت از همدیگر در این شرایط با تفکر حل مساله و خلاقیت به حل مشکل بپردازندو بسیاری از افراد ممکن است به شماغبل خانگی رو بیاورند و یا به دنبال مشاغل پر متقاضی در زمان حال باشندو خانواده ها لازم است مراقب باشند که به اصطلاح ؛ از اسب افتاده اند از اصل که نیفتاده اند؛ یعنی هر اتفاقی بیفتد آنها در درجه اول همدیگر را دارند این بنا یعنی خانواده را محکم حفظ کنند و در کنار هم با حمایت وهمدلی با هم و با بچه ها به دنبال راهکارهای کاهش بحران باشند.